Image
Meriana Ribeiro
Lobitos Alves
Autor: Lobitos Alves

Kiik-oan Geovanio, ne’ebe sofre problema grave iha nia kakutak, hetan ona rekuperasaun ho susesu hafoin transfere ba iha Timor-Leste nia hospital nasional liu husi MAF nia voo medevac.

Geovanio dos Santos, labarik kiik ida ho idade tinan ida husi Suai iha kosta súl Timor-Leste, sofre idrocefalus, kondisaun ida ne’ebe nia kakutak akumula fluidu, ne’ebe kauza ameasa grave ba nia saude.

Iha kalan boot, derepente deit nia komesa tanis no muta, tanba ne’e nia inan-aman lori kedas nia ba iha ospitál referál lokál hodi halo avaliasaun médiku.

Geovanio nia aman, Henricos Mandela, nia nudar polisia ida iha Suai no mos hanesan karpinteiru ida, deskreve kona-ba difikuldade atu asesu ba ba kuidadu espesiál iha sira nia komunidade izoladu.

“Ami lori nia ba ospitál referál iha Suai atu halo observasaun médiku, iha ne'ebá doutór sira identifika fluidu iha nia ulun.”

Image
Henricos Mandela
Lobitos Alves
Sr. Henricos Mandela, Geovanio nia aman.

“Infelizmente, nia la bele kontinua halo tratamentu iha Suai tanba la iha espesialista mediku iha area pediatria, ho nune’e nia presija kuidadu espesiál iha ospitál nasionál iha Dili, parte kosta Norte.”

Voo aviaun MAF ho minutu 35 husi Suai ba Dili permite Geovanio hodi hetan tratamentu emerjensia iha ospitál nasionál hodi evita nia viajen ho ambulánsia ho oras 6 to'o oras 8 tanba kondisaun estrada ne'ebé aat no bele halo nia kondisaun sai aat liu tán.

“MAF nia aviaun sira ajuda tebes ami momentu ne’ebe difisil tebes, tanba sira mak opsaun úniku atu salva ha'u nia oan mane nia moris.”

“Karik nia mak viajen ho ambulansia iha momentu ne’eba, nia sei lakon nia moris tanba nia ho kondisaun ne’ebe grave los.”

Geovanio nia inan, Meliana Ribeiro, inan ida ne’ebe ho oan nain lima, esplika oinsá nia sente bainhira nia oan mane viajen ho aviaun MAF hodi hetan tratamentu iha Ospital Nasional Guido Valadares (HNGV).

Image
Meriana Ribeiro, Geovanio's mother
Matt Painter
Sra. Meliana Ribeiro, Geovanio nia inan.

Sra. Ribeiro hatete, “Bainhira ha'u haree aviaun MAF to'o iha Aeroportu Suai, ha'u kontente tanba ha'u iha esperansa katak aviaun ne'e sei salva nia moris.”

“Ha’u tanis iha momentu ne’eba tanba nia iha kondisaun ne'ebé susar, no karik la iha aviaun MAF, nia  sei lakon ninia moris. Aviaun MAF salva duni nia moris!”

... karik la iha aviaun MAF, nia sei lakon ninia moris. Aviaun MAF salva duni nia moris!
Sra. Meliana Ribeiro, Geovanio nia inan.

Bainhira Geovanio to'o iha ospitál Dili, nia haruka kedas ba iha Unidade Kuidadu Intensivu ba bebé sira.

Simeão Ximenes rona kona-ba ninia subriñu nia kondisaun bainhira sira semo husi Suai ba Dili.

Image
Simeao Ximenes
Lobitos Alves
Sr. Simeão Ximenes, Geovanio nia tiun.

"Hau iha sala emerjénsia iha HNGV antes sira to'o mai. Bainhira nia tama iha ICU, ami halo orasaun no entrega buat hotu ba Maromak," dehan Sr. Ximenes.

"Nia bele lakon ninia moris karik  nia la halo viajen ho aviaun MAF tanba iha tempu ne'ebá nia la bele viajen ho ambulánsia."

Sr. Mandela esplika kona-ba pasta ne’ebe oferese husi ekipa MAF ne’ebe fornese apoiu importante durante sira hela iha hospital.

Nia hatete, "Ami simu pasta ida ne'ebé iha sasán importante bainhira ami to'o iha Aeroportu Dili. Pasta ne'e inklui hahán, bee-moos, ropa no pulsa telefone atu kontaktu ami nia família.

“Apoiu hirak ne’e importante tebes mai ami tanba ami la lori sasan barak durante iha momentu difisil ida ne’e.”

Image
Meriana Ribeiro, Geovanio's mother
Lobitos Alves
Sra. Meliana ho nia oan mane, Geovanio fila-fali ba sira nia knua iha Suai, ho aviaun MAF.

Bainhira labarik ne'e  diak ona no fila husi ospitál, sira hela iha Dili durante semana rua tan iha nia tiu nia uma hodi halo tratamentu médiku kontinuasaun iha HNGV.

Geovanio agora fila fali ona ba iha nia uma ho aviaun MAF.

Sr. Mandela hatete, "ami kontente tebes tanba nia rekuperadu ona no fila fali ba uma hodi hasoru malu ho ninia maun-alin sira."

"Ami agradese tebes ba MAF la'ós de'it lori  ami husi evakuasaun medika maibé mós tanba lori ami fila fali ba uma, ne'ebé iha sentidu tebes ba ami."

Image
Mau Joe
Matt Painter
Joe Farren, MAF nia pilotu.

Joe Farren, pilotu MAF, dehan nia ekipa ne'e hetan enkorajamentu atu haree labarik ne'e rekupera.

Nia hatete: "Ida ne’e hanesan bensaun ida husi Nai Maromak ne’ebe fó oportunidade mai ami atu envolve iha ema nia moris."

"Hau kontente tebes tanba ha'u hola parte ba iha pasiente Ida nia jornada ba saude no rekuperasaun.”